Çocuk Oto Koltuğu meselesi...

Bora'ya oto koltuğu alırken beyni sulanmış bir anne olarak bu yazının çok yararlı olacağı kanaatindeyim. Bizim seçimlerimizden evvel, koltuk seçimi sırasında dikkat edilmesi ve kaale alınmaması gereken unsurlara değinmek istiyorum:

Alacağınız koltuk bebeğinizin yaş grubu ve kilosuna uygun olmalıdır. Bu konuda hiç sıkıntı yaşamazsınız çünkü gittiğiniz oto koltuğu satıcıları gayet bilgilidir. 0-13 kg, 0-36 kg, 9-18kg, 9-36 kg, 15-25 kg, 15-36 kg şeklinde formları mevcuttur. 0-36 kg ne iyiymiş bir kere alırsın biter gider, demeyin. Bir kere yeni doğmuş bebekle, 8 yaşındaki bir çocuğun vücut şekline aynı anda uygun olabilmesi pek de mümkün değil. Ayrıca koltukların içindeki darbe emici köpüklerin de bir ömrü olduğunu unutmayın (üretim tarihinden itibaren 6 yıl).

Oto koltuklarının 18 kg'a kadar olan gruplarında 5 noktalı emniyet kemeri mevcut, bundan sonrası için arabanın emniyet kemeri kullanılıyor, aslında ben 3 yıl+3 ayındaki oğlum için 3 noktalı emniyet kemerine geçmenin erken olduğunu düşünüyorum. Mecburen geçtim, o ayrı.

2 yaşına kadar olan çocukların araba koltuklarının arkaya dönük şekilde monte edilmesi öneriliyor. Ancak bizim için pratikte pek mümkün değil gibi... Avrupa ve Amerika'da bu yaş grubuna uygun ters yolculuğa izin veren birçok oto koltuğu bulunurken, Türkiye'de bu durum çok sıkıntılı...

İsofix denen müthiş de bir icat var ama niyeyse otomobil üreticileri bazı araçlara takmayarak(opsiyon) işimizi zora sokuyor. İsofix,  aracın şasesine bağlanmış 2 demir halkaya, oto koltukta bulunan 2 demir çubuğun takılması demek oluyor; bu sayede oto koltuğu koruyuculuk görevini yerine getirmek zorunda kaldığında, emniyet kemerinin zaptetmeye çalıştığı çocuğun üzerine oto koltuğu yüklenmiş olmuyor. Fakat bazı araçlarda,  koltuğun, aracın şasesine bağlanmasını sağlayacak demir halkalar bulunmuyor(2005 yılından itibaren zorunlu olmasına rağmen). Bu nedenle 15 kg ve sonrasındaki oto koltuklarında, isofixsiz araç kullanıcıları için seçim alanı daralıyor. Ancak biz son oto koltuğumuzu alırken seçim alanımızı, isofixi -Araç bayilerinin ellerinden gelecek yardımı her türlü sakınmalarına rağmen- kendi imkanımızla aracımıza dahil ederek genişlettik. Bu konuya yazının devamında değineceğim.

Lütfen sadece markaya güvenmeyin. Oto koltuk satıcılarının bir öneri istediğinizde genelde kullandığı söz şudur "Recaro çok iyidir, yarış arabası üreticisi olduğundan koltukları da iyidir". Recaro'nun ya da vesaire markanın çok iyi modelleri var evet ama gözünüz kapalı herhangi modelini almayın. En önemli kriteriniz "çarpışma testi sonucu" olsun. Eveeeet, geldik zurnanın zart dediği yere!

Çarpışma testi de nesi? Efenim özetle alıyorlar koltukları, içine de maket bir çocuk koyuyorlar. Vuruyorlar bu iş için üretilmiş özel arabaları duvara, bak bakalım koruyor mu o koltuk çocuğu? Bu konuda güvenebileceğimiz bir kuruluş olan ADAC (allgemeiner deutscher automobil club) otomobillerle ilgili her türlü test yapan bir kuruluş, oto koltukları için de geniş bir arşivi var.  www.adac.de adresi üzerinden sonuçlarına ulaşabileceğiniz bu testleri ayrıca youtube'dan izleyebilirsiniz de... Eğer almak istediğiniz koltuğun testi burada yayınlanmışsa koltuğun ismiyle beraber crash test yazarsanız ulaşabilirsiniz. 

ADAC test sonucuna ulaşabilmek için 2 yol var...
Birincisi, uzun yol, resmi sayfa üzerinden :
1. ADAC sitesinde ana sayfasının üst bölümünde "Info, Test & Rat " kısmına giriyorsunuz
2. İlk satırda "tests" çıkıyor, onu da tıkladıktan sonra sol yanda bir bölüm açılıyor.
3. "Kindersicherung" bölümünü tıklayın.
4.  Açılan sayfayı biraz aşağı aldığınızda "zum ADAC Kindersitztests" kısmını tıklayın 2013 test sonuçlarının bulunduğu sayfa açılır.

Geçmiş yıllarda yaptığı testlere de bu sayfadan ulaşabilirsiniz. Aradığınız koltuk belki geçmiş yıllarda test edilmiştir? Sayfanın Almanca oluşu sizi korkutmasın, Google çeviri yardımcı olur :)

İkincisi, kısa yol :
Google'da ADAC kindersitztest 2013 ( veya diğer yıllar) yazıp görsellerde aratırsanız, liste karşınızda!

Niye uzun yolu anlatıyorsun kısadan söylesene şunu, demeyin. Belki resmi sitede benim keşfedemediğim şeyler de keşfedersiniz...

Bunun dışında Stiftung Warentest(her türlü ürün test eder), Öamtc test(otomobiller üzerine), tcs(otomobiller üzerine) gibi test kuruluşları var. Aynı şekilde internetten bunları da inceleyebilirsiniz.

Bunları inceledikten sonra kenara birkaç marka ve model kaydedip, mağazaya bebeğinizle birlikte giderek deneme yapmanızı öneririm. Şahsen ben kesin kararımı cybex olarak vermişken oğlumun içine zor sığdığını görüp vazgeçmek zorunda kaldım. Şu an bile omuz bölümü biraz dar gelirken ilerleyen yıllarda rahatsız olacağı gün gibi ortadaydı. Yaşıtlarından biraz ileride boy ve kiloya sahip oğlumuza omuz bölümü de genişleyen bir model bulmamız gerektiğini anladık. Ancak 15-36 kg seçiminden önce 9-18 kg koltuğumuzla başlayayım. Niye 0+ ile başlamadığıma gelince, zamanla pişmiş bir anneyim, ilk oto koltuğumuz olan ana kucağının çarpışma testleriyle uzaktan yakından ilgisi yoktu, üstelik oğlumun kuzeninden kalmıştı. Çok şükür o dönemde bir kaza yaşamadık!

Maxi-Cosi Tobi
* 9-18 kg
*İsofix bağlantısı yok.
*Altındaki baza sayesinde emniyet kemeriyle bağlanmasına rağmen çok iyi oturuyor, yerinden oynamıyor.
*5 noktalı emniyet kemer sistemi, çocuğunuzu içinden çıkarttıktan
sonra da aynı resimdeki gibi koltuğa dayanmadan duruyor, bu sayede çocuğunuzu oturtuğunuzda kemeri asla poposunun altında, sırtında aramıyorsunuz.
* Yatış pozisyonu ayarı mevcut ve (bence) yeterli.
* Şu anki piyasa fiyatı 650 TL civarı.

Biz bu modelden çok memnun kaldık. Bora koltuğunu çok sevdi ve çok rahat etti. Uyurken de başını gayet iyi destekledi. Ancak bir konuda sorun yaşadık onu da söylemeden edemeyeceğim. Yatış pozisyonu ayarı bozuldu, en yatık hale getirdiğimizde yavaş yavaş dikeye geçmeye başladı.

Yeni bir koltuk alma vakti geldiğinde(kilosu sınırı geçmemiş olsa bile, emniyet kemeri çocuğun omzunun arkasından gelmeye başladığında), koltuğun çocukla birlikte kaza şoku yaşaması durumu hoşumuza gitmediğinden, "arabayı değiştirmeden ve hiçbir tehlikeyi göze almadan isofixi sonradan yaptırabilir miyiz?" diye düşünmeye başladık. Arabamızın yetkili bayisinin isofix bağlantısının nasıl yapıldığını ağzından kaçırması sonucu, Gökhan kötü adam kahkahaları atmaya başladı. Zira bu işler elinden gelir fakat biz orjinali nasılsa öyle yapmak istiyorduk. Biz yapabildik ama herkes bizim kadar şanslı olmayabilir tabi... Dolayısıyla yeni koltuğumuz isofixli olabildi.

Concord Transformer XT
*15-36 kg
*İsofixli
*Diğer incelediğim tüm aynı grup oto koltuklarından farkı çocuk büyüdükçe koltuğun omuz kısmı da genişleyebiliyor. Daha açıklayıcı olması için videolu anlatımı buradan  ve buradan izleyebilirsiniz.
*Bu grup oto koltuklarda yüksek performans yatış pozisyonu beklememelisiniz. Yatış pozisyon ayarı var, amortisörlü olduğundan tek düğmeyle harekete geçiyor ancak yeterli olmuyor. Bora uykusu gelince "eski koltuğumu istiyorum" dedi.
*Şu anki piyasa fiyatı 750 TL civarı.

Bu koltukla ilgili en büyük sıkıntı baş koruma yeri; koruyuculuğundan şüphem yok ancak ben cybex koltukların baş korumasını daha çok beğeniyorum. Bence başı ve boynu en güzel koruyan dizayn o tip koltuklarda var. Üstelik uyku esnasında başının düşmesini de engelliyor :) Ama biz sığamadık maalesef... Concord da hep aklımızın köşesindeydi, vücut büyümesine daha rahat adapte olduğundan ona yöneldik. Biz Bora içine sığmayana ve koca adam olana kadar bir oto koltukla yolculuk etmesi taraftarıyız, yükseltici tercih etmiyoruz.

Oto koltuğun içerisindeki koruyucu malzeme olan köpüğün 6 yıl ömrü olduğu söyleniyor. Oysa araba koltuğu satan bebek mağazaları, koltuğun üretim tarihinin bulunduğu kutuları muhafaza etmiyor! Ben yeni gelmiş bir ürünü kutusundan çıkmadan yakaladığım için şanslıydım, bu yıl üretilmiş bir ürün alabildim. Siz de bu konuda hassasiyet gösterir, ürünün en azından geliş tarihini talep ederseniz daha sağlıklı bir ürün almış olursunuz diye düşünüyorum.

Kazasız-belasız, mutlu-mesut yolculuklar dilerim!